در جهان بينى ايرانى به واژه يى برخورد مى كنيم به نامِ امشاسپند كه به آن ابرفرشته هم مى گويند و اگر بخواهيم آن را خيلى ساده بيان كنيم مى توانيم بگوئيم كه امشاسپند يك فروزهِ اهورايى است. شش امشاسپند اينها هستند: بهمن، ارديبهشت، شهريور، اسپند، خرداد و امرداد. بنابر اين ارديبهشت دومين امشاسپند، دومين ابرفرشته يا فروزهِ اهورايى است كه كارآيىِ آن برپا كردن و نگهدارى از بهترين راستى يا بهترين هنجار و سامان در اين جهان است. محمد حسين بن خَلَف تبريزى در برهان قاطع آورده است كه "در اين روز نيك است به معبد (پرستشگاه) رفتن و از پادشاهان حاجت خود خواستن و به جنگ و كارزار شدن". ا

در جشن ارديبهشت يا ارديبهشتگان بزرگان به ديدارِ پادشاه رفته و پاداش ها دريافت مى كنند. هنرمندان هنرنمايى مى كنند و موبدِ موبدان آئين ويژه ارديبهشتگان را در پيشگاهِ پادشاه برگزار كرده، همگان را پند و اندرز مى دهد، ارديبهشت يشت را خوانده و همه به آتش مى انديشند چراكه ارديبهشت و آتش پيوندى از هم ناگسستنى دارند. همانگونه كه ارديبهشت براى بهترين راستى و نگهبانِ هنجار و سامانِ جهانِ اهورايى است، آتش نيز پاكى را از ناپاكى جدا مى كند. بر اين پايه در جهان بينىِ ايرانى ارديبهشت آتش را به كار گرفته تا راستى را از دروغ، هنجار را از ناهنجار و سامان را از بى سامانى آزمون كند، همانگونه كه در افسانه يى سياوش، آتش به يارىِ او آمده، سياوش را نمى سوزاند و از خود گلستانى به جا مى گذارد. شايد از اين روست كه در ارديبهشتگان تن پوشِ سپيد، كه نُمادِ پاكى است به تن مى كنند. جشن ارديبهشت يا ارديبهشتگان، اين دومين جشن، از دوازده جشنِ ماهانهِ سالِ ايرانى را به همه شما شادباش گفته و برايتان گلستانى از گل هاى رنگارنگ پيشكش مى كنم. شاد و گلگون باشيد. ا

با شادباش هاى ويژه به فراخورِ فرارسيدنِ جشن ارديبهشت، ارديبهشتگان، براى همه شما آرزوى ارديبهشتى راستين مى كنم. همچون ارديبهشت سامان كننده و راست گونه باشيم.

ارديبهشتگان به شما شاد، فرخنده و ایدون باد
بهمن چهل امیرانی

این نامه را پسندیدید؟
اگر آن را پسندیدید و دوست دارید برای آینده جامعه خود گامی کوچک، بدونِ هزینه و سازنده بردارید این نامه را برای دوستان و آشنایانِ خود بفرستید
با سپاس

فروردين از واژه فَرْوَهَرْ يا فَرْوَشى مى آيد. در جهان بينى ايرانى فروهر يك نيروى ايزدى، يك نورِ اهورايى است كه پيش از و پس از زندگىِ انسان وجود دارد و در سرتاسرِ زندگىِ ما در وجودِ ما هست. به هنگامِ مرگ فروهر، دوباره به سوى بالا برمى گردد. از آنجايى كه فروهرها همه پاكند، از ياورانِ نيروهاى اهورايى به شُمار مى آيند و اهورا، زندگى را، در چالشِ با اهريمن، با مرگ، يارى مى كنند، وجودِ فروهر در انسان، از انسان، موجودى خدايگونه مى سازد. همانندِ اهورا كه در جهان بينى بزرگ، در آسمان، زندگى را گسترده مى كند، انسان، در جهان بينى كوچك، بر روى زمين، دست به ساخت و ساز و پديدار كردنِ زندگى مى كند. باور به فروهر به هزاره هاى دور بر مى گردد و مى شود در بينِ مردمانِ هند و اروپايى هم آن را ديد. براى نمونه در هندوستان نامِ پيتارا با نامِ فروهر برابرى مى كند. در نخستين دست آوردهاى ادبىِ ايران كه براى ما به جا مانده مى توان نام فروهر را ديد. در يَسْنا كه كهن ترين بخشِ اوستا است و نزديك به چهار هزار سال پيشينه دارد نامِ فروهر در هفت هاتْ آمده و در بخشِ يَشت ها سُروده يى بلند در ستايش از فروهرها داريم به نامِ فروردين يشت كه يشتِ سيزدهم و بلندترين يشتِ اوستا است و در آن بيش از سيسَد و پنجاه نام آمده، از فروهرِ كيومرث گرفته تا فروهرِ سوشيانس. ا

بنابر اين ماهِ فروردين، ماهِ فروهرِ درگذشتگان است كه با نوروز آغاز مى شود و در فروردينگان به نهايتِ شكوهِ خودش مى رسد، همانگونه كه ابوريحان بيرونى در آثارالباقيه مى نويسد: " ... روزِ نوزدهم از ماهِ فروردين را "نوروزِ انهار" گويند و در آب هاى جارى عطر و گلاب ريزند". ا

در فروردينگان در آرامگاه ها با گل و ميوه و آتش به ديدارِ فروهرِ درگذشتگان رفته و عود و كندر روشن مى كنند. موبدان سُرودهايى از فروردين يَشتْ مى خوانند و موبدياران چادرشب ها كه پُر از لُرك (آجيل هفت گونه) است را به كمر بسته و بينِ مردم پخش مى كنند. خويشان و نزديكان هم با نيايش، به فروهرِ درگذشتگان درود مى فرستند، شادىِ آنها را خواهان هستند. ا

با فرستادنِ درود و سپاس و ستايش به فروهرِ رفتِگان، سخن را با بخشِ كوتاهى از سُرودِ فروردين يشت به پايان مى بريم: "اينك مى ستائيم فروهرِ همهِ مردان و زنانِ پيرُوِ راستى را، آنان كه روان هايشان برازندهِ ستايش و فروهرهايشان شايستهِ يارى خواهى است." ا

با شادباش هاى ويژه به فراخورِ فرارسيدنِ جشن فروردين، فروردينگان، براى همه شما آرزوى فروردينى شاد مى كنم. همچون فَروردين فَروهَرى و فروَشى باشيم.

فروردينگان به شما شاد، فرخنده و ایدون باد
بهمن چهل امیرانی

این نامه را پسندیدید؟
اگر آن را پسندیدید و دوست دارید برای آینده جامعه خود گامی کوچک، بدونِ هزینه و سازنده بردارید این نامه را برای دوستان و آشنایانِ خود بفرستید
با سپاس

اگر نگاهى به واژهِ سيزده بدر بيندازيم مى بينيم كه "در" به جاى واژه "دَره و دَشت" آمده، همانگونه كه علامه دهخدا واژهِ "دَرودَشت" را مُخَفَفِ "دَره و دَشت" مى داند:

چو هر دو سپاه اندر آمد زِ جاى
تو گفتى كه دارد دَر و دَشت پاى

يكى ديگر از ماناهاى "به" سَمت و سو هست مانندِ "به خانه رفتن". پس مى توان گفت كه سيزده بدر به ماناى "سيزدهم به سوى دَره و دَشت شدن" هست. از سوى ديگر اگر نگاهى به جهان بينى ايرانى بيندازيم در مى يابيم كه همانگونه كه در جهان بينىِ كوچك، بر روى زمين، يك سال به دوازده ماه بخش شده، در جهان بينى بزرگ هم، در آسمان، يك دورهِ زمانى به دوازده هزار سال بخش بندى شده است. نوروز كه آغازِ يك سال، يك دورهِ زمانى هست دوازده روز زمان مى برد كه برابرى مى كند با دوازده ماهِ سال، در جهان بينى كوچك و دوازده هزار سال در جهان بينى بزرگ كه در آن مردم به شادمانى مى پردازند و آغازِ يك دورهِ تازه را جشن مى گيرند. سيزدهمين روز، مرزِ بينِ نوروز و ديگر روزهاى سال است تا اينگونه، تا سالى ديگر و نوروزى ديگر، به نوروز بدرود گفته شود. به دَره و دَشت رفتن شايد براى آن باشد كه همانگونه كه ايرانيان در نوروز به ديدوبازديدِ يكديگر مى روند، در سيزدهمين روزِ سال، در دَرودَشت، به ديدارِ سپهرِ اين جهان، بروند و همهِ باشندِگان با هم به شادمانى بپردازند. در اين هَمنِشينى بزرگ كه با خوردن و نوشيدن و دست افشانى و پايكوبى همراه است و تا پايانِ اين روز ادامه دارد، مردم سبزه هاى خود را به جوى آب مى سپارند و از تير، ايزدِ باران، آرزوى سالى پُر از بارشِ باران، كه با خود سرسبزى و زيست را به ارمغان مى آورد، دارند. ا

از آئين هاى ديگر اين روز، گِرِه زدن سبزه هست كه جوانان، به ويژه دوشيزِگان، به آن مى پردازند تا در سالِ تازه چرخِ گردان با آنها يارى كرده و به خانهِ بخت بروند. گفته شده كه مشى و مشيانه كه در جهان بينى ايرانى نخستين مرد و زن هستند، در چنين روزى، با گره زدن دو شاخهِ مورد پايهِ پيوندِ زناشويىِ خودشان را بنا كردند و ايرانيان از آن روزگار تا به امروز از اين راز به خوبى آگاه بوده اند و اين آئين را دختران و پسرانِ دَمِ بخت انجام مى دهند تا هم با يكديگر و هم با پيشينهِ خود هم پيمان شوند. ا

خوردنِ كاهو با سركه يا سِكنجَبين، پختن خوراكى هاى گوناگون به ويژه آش رشته و پرتاب كردنِ سيزده سنگ به پشتِ سر به نيتِ دور بودنِ بلا و شوربختى و براى پرت كردن هر سنگ، يك آرزو كردن، از ديگر آئين هاى اين روز است. ا

شايد بسيارى با دروغِ سيزده هم آشنايى داشته باشند. آئينى كه مى شود گفت هم زمان در جاهاى ديگر جهان، براى نمونه هندوستان، نيوزلند، كانادا، آمريكا، فرانسه، انگليس، اسكاتلند، ايرلند و سوئد برگزار مى شود. در بسيارى از كشورها حتى رسانه ها هم دست به اين كار مى زنند و در اين روز دروغى مى گويند و با مردم همراه مى شوند. با اميد به اينكه همهِ آنچه كه اينجا گفته شد، يك دروغِ سيزده نباشد، براى همهِ شما آرزوى سيزده بدرِ شادى دارم. همچون مشى و مشيانه دلباخته و دلرُبا باشيم. ا

با شادباش هاى ويژه به فراخورِ فرارسيدنِ جشن سيزده بدر، براى همه شما آرزوى روزى شاد مى كنم. همچون سيزده بدر خُرم و سرسبز باشيم.

سيزده بدر به شما شاد، فرخنده و ایدون باد
بهمن چهل امیرانی

این نامه را پسندیدید؟
اگر آن را پسندیدید و دوست دارید برای آینده جامعه خود گامی کوچک، بدونِ هزینه و سازنده بردارید این نامه را برای دوستان و آشنایانِ خود بفرستید
با سپاس