Aazargan, 3th day of the Aazar

آذرگان
جشن ستایش آتش
به ایرانیان و جهانیان فرخنده باد

آذرگان، روز آذر از ماهِ آذر، سوم آذرماه امروزى، نهمين جشن ماهيانه ايرانيان است. آذرگان يكى از جشن­های آتش در گرامیداشت آتش و ايزد آن، آذر مى باشد  كه از جايگاهِ  ويژه يى در جهان بينى ايرانيان برخوردار است. دراین روز آتشکده­ها را آراسته وآذین بندی می­كنند و در آن جایگاه ورجاوند، آئين ویژه­ای برای جشن آذر برگزار می­كنند. پاكى و پاکیزگی تن، آشيانه و آبادى در این روز نیک مى باشد و رایزنی دراين روز درباره­ی دشواری­ها به پيامدهاى درستى می­انجامد. 

ابوريحان بیرونی در آثارالباقه درباره­ی این جشن می­نويسد: ا

روز نهم آذر عيدی است که به مناسبت توافق دو نام آذر جشن می­گويند و در اين روز به افروختن آتش نيازمند می­باشند و اين روز جشن آتش است و به نام فرشته­ای که به همه­ی آتش­هاموکل است ناميده شده، زرتشت امر کرده در اين روز آتشکده­ها را زيارت کنند و در کارهای جهان مشورت نمايند

مسعود سعد سلمان در باره جشن آذرگان می گوید: ا

ای ماه! رسید ماه آذر
برخیز و بده می چو آذر! ا
آذر بفروز و خانه خوش کن
ز آذر صنما به ماه آذر

او همچنین سروده است: ا

ای خرامنده سرو تابان ماه
روز آذر می چو آذر خواه

از نویسنده چنین به گمان می رسد که برافروختن آتش و شادمانی کردن، عود و عنبر در آتش افکندن و می (شراب) نوشیدن از آیین های ویژه آذرگان می باشد.

آذرگان را آذرخش هم گفته اند كه به مانندِ ديگر جشن هاى آتش مردم روى پشتِ بامهاى خود آتش افروخته و آن روز را با شادی و شادمانی و پایکوبی و نیایش و فرآوری خوراک­های ویژه و"آفرینگان خوانی" جشن می­گیرند

به فراخور فرارسیدن سوم آذر و جشن آذرگان