Aazargan, 3th day of the Aazar
آذرگان
جشن ستایش آتش
به ایرانیان و جهانیان فرخنده باد

آذرگان، روز آذر از ماهِ آذر، سوم آذرماه امروزى، نهمين جشن ماهيانه ايرانيان است. آذرگان يكى از جشنهای آتش در گرامیداشت آتش و ايزد آن، آذر مى باشد كه از جايگاهِ ويژه يى در جهان بينى ايرانيان برخوردار است. دراین روز آتشکدهها را آراسته وآذین بندی میكنند و در آن جایگاه ورجاوند، آئين ویژهای برای جشن آذر برگزار میكنند. پاكى و پاکیزگی تن، آشيانه و آبادى در این روز نیک مى باشد و رایزنی دراين روز دربارهی دشواریها به پيامدهاى درستى میانجامد.
ابوريحان بیرونی در آثارالباقه دربارهی این جشن مینويسد: ا
روز نهم آذر عيدی است که به مناسبت توافق دو نام آذر جشن میگويند و در اين روز به افروختن آتش نيازمند میباشند و اين روز جشن آتش است و به نام فرشتهای که به همهی آتشهاموکل است ناميده شده، زرتشت امر کرده در اين روز آتشکدهها را زيارت کنند و در کارهای جهان مشورت نمايند
مسعود سعد سلمان در باره جشن آذرگان می گوید: ا
ای ماه! رسید ماه آذر
برخیز و بده می چو آذر! ا
آذر بفروز و خانه خوش کن
ز آذر صنما به ماه آذر
او همچنین سروده است: ا
ای خرامنده سرو تابان ماه
روز آذر می چو آذر خواه
از نویسنده چنین به گمان می رسد که برافروختن آتش و شادمانی کردن، عود و عنبر در آتش افکندن و می (شراب) نوشیدن از آیین های ویژه آذرگان می باشد.
آذرگان را آذرخش هم گفته اند كه به مانندِ ديگر جشن هاى آتش مردم روى پشتِ بامهاى خود آتش افروخته و آن روز را با شادی و شادمانی و پایکوبی و نیایش و فرآوری خوراکهای ویژه و"آفرینگان خوانی" جشن میگیرند
